Wygrana przed NSA w sprawie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji podatkowej

Case studies

W dniu dzisiejszym Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną złożoną przez Kancelarię uchylając zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w sprawie o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności na decyzję o określeniu zobowiązania w podatku od nieruchomości od osób prawnych i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania. Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym.

Organ podatkowy wydał decyzję określającą klientowi Kancelarii zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości od osób prawnych na kwotę przekraczającą pół miliona złotych. Po doręczeniu decyzji organ podatkowy zorientował się, że termin przedawnienia zobowiązania upływa kilka dni później (termin przedawnienia upływał w trakcie roku – z uwagi na to, że Kancelaria już raz wygrała sprawę tegoż zobowiązania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Poznaniu, który przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi podatkowemu) i nadał decyzji podatkowej postanowieniem rygor natychmiastowej wykonalności. Z uwagi na to, że czasu było już niewiele organ podatkowy – jeszcze przed doręczeniem postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności Kancelarii wszczął postępowanie egzekucyjne i zajął rachunki bankowe klienta ściągając całą kwotę zobowiązania wraz z odsetkami oraz kosztami. Postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności zostało doręczone Kancelarii już po zajęciu kont klienta oraz po ściągnięciu zobowiązania, a także po upływie terminu przedawnienia. Powyższy stan faktyczny zrodził pytanie czy postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności weszło do obrotu prawnego z dniem jego wydania czy też z dniem jego doręczenia podatnikowi.

Organy podatkowe rozpoznające zażalenie oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu rozpoznając skargę Kancelarii – stały na stanowisku, że postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności weszło w życie z dniem jego wydania w przeciwnym wypadku nie byłoby możliwe przeprowadzenie czynności egzekucyjnej przerywającej termin przedawnienia. Prawnicy Kancelarii byli jednak przekonani do swoich racji składając skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w dniu dzisiejszym uwzględnił argumenty skargi. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że chwilą wejścia postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności jest jego doręczenie podatnikowi. W przeciwnym wypadku mogłoby dojść do nadużyć ze strony podatkowego, co do rzeczywistej daty jej wydania i stanu niepewności prawnej, tym bardziej, że organ podatkowy mógł wydać postanowienie z odpowiednim wyprzedzeniem. Prowadzenie egzekucji zgodnie z prawem jest bowiem możliwie dopiero po doręczeniu podatnikowi postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności. Tym samym według Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowienie o rygoru natychmiastowej wykonalności z uwagi na doręczenie podatnikowi po upływie terminu przedawnienia powinno zostać uchylone w wyniku zażalenia Kancelarii (już przez organy podatkowe).

Konsekwencją takiego rozstrzygnięcia będzie umorzenie postępowania egzekucyjnego i uchylenie w wyniku odwołania Kancelarii przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu decyzji organu podatkowego określającego zobowiązanie w podatku od nieruchomości oraz umorzenie postępowania podatkowego z uwagi na upływ terminu przedawnienia. Następnie organ podatkowy zwróci klientowi Kancelarii powstałą w wyniku umorzenia podstępowania podatkowego nadpłatę w podatku od nieruchomości. Do tego czasu jednak jeszcze długa droga z uwagi na konieczność wydania przez sądy administracyjne oraz organy podatkowe wielu orzeczeń, co nie zmienia faktu, że przesądzający wynik sprawy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego jest prawomocny i ostateczny.